Hoogleraar: ‘Gevolg uitspraak Hoge Raad valt mee’

ALMERE – Een uitspraak van de Hoge Raad zorgde vorige week voor wat paniek op het stadhuis: Kunnen bepaalde bouwplannen nog wel doorgaan? Volgens hoogleraar gebiedsontwikkeling Co Verdaas valt het allemaal wel mee. Dat zegt hij tegenover Binnenlands Bestuur.

De hoogste rechter bepaalde eind november dat overheidsgrond niet (door gemeenten bijvoorbeeld) aan één partij mag worden verkocht. Ook andere gegadigden moeten een kans krijgen. Dat kan voor de bouwplannen in Almere gevolgen hebben, bijvoorbeeld voor de bouw van de campus in de binnenstad. Sinds de uitspraak van de Hoge Raad worstelen gemeenten met de vraag in welke mate ze bij gebiedsontwikkeling nog kunnen (en durven) sturen. Zal de rechter straks niet elke geïnteresseerde partij die door één-op-éénverkoop wordt uitgesloten een tweede kans gaan geven? Voor Almere geldt: heeft het gevolgen voor de bouw van de campus? Zeker voor de bouw van de 1250 studentenwoningen zijn afspraken gemaakt met projectontwikkelaar DUWO. 

Enige vertraging

In het blad Binnenlands Bestuur zegt hoogleraar Co Verdaas van de TU Delft dat de uitspraak van de Hoge Raad zeker tot ‘enige vertraging in de gebiedsontwikkeling’ kan leiden. Maar volgens Verdaas valt de uitspraak van de Hoge Raad bij nadere bestudering wel mee. ‘Een rechter moet nu eenmaal een van de twee strijdende partijen gelijk geven. Maar als ik me in de onderliggende motivatie van de Hoge Raad verdiep, zie ik vooral veel grijstinten. Je kunt als gemeente nog steeds een ontwikkeling  aan een bepaalde partij toewijzen en daarmee sturen op het door jou gewenste maatschappelijke resultaat. Alleen, je zult aan het begin van de procedure heel duidelijk moeten aangeven waarom je in dit specifieke geval onderhands wilt aanbesteden.’

Extra criteria

Verdaas is van mening dat gemeenten duidelijke criteria zullen moeten opstellen, die volgens de Hoge Raad objectief, toetsbaar en redelijk moeten zijn. ‘ En je zult die eens te meer duidelijk moeten communiceren, zodat alle marktpartijen daarvan op de hoogte kunnen raken.’
Moeten gemeenten alle lopende projecten nu opnieuw tegen het licht houden uit vrees voor partijen die – met de uitspraak van de Hoge Raad in de hand – alsnog hun recht op mededinging opeisen. ‘Ik ben geen jurist’, stelt Verdaas in Binnenlands Bestuur, ‘maar ik denk dat het meevalt. In zaken die nu spelen kan een extra check geen kwaad. Ik verwacht niet dat partijen die zich in het verleden benadeeld voelen nu massaal zaken aanhangig gaan maken die al zijn afgerond. Daar gelden ongetwijfeld ook termijnen voor waarbinnen dat kan.’