Het Weerwater in 1984. (Foto: Bart Hofmeester / AeroCamera, collectie Stadsarchief Almere)
Het Weerwater in 1984. (Foto: Bart Hofmeester / AeroCamera, collectie Stadsarchief Almere)

Weerwater had bijna Placenta geheten

Algemeen

STAD CENTRUM – Het Weerwater had bijna een andere naam gekregen. Ruim 40 jaar geleden was er een prijsvraag uitgeschreven voor een naam voor de Centrale Plas, zoals die destijds werd genoemd. De straatnamencommissie riep de naam ‘Placenta’ uit tot winnaar, maar die is het toch niet geworden. Dit verhaal en vele andere anekdotes worden uit de doeken gedaan in de tentoonstelling Water-Polder-Weerwater in het Stadsarchief Almere.

“Teun Koolhaas, een van de bedenkers van deze stad, kwam met het idee om in die net drooggevallen polder een stadsmeer aan te leggen. Een centrale plas, die de nieuwe stad zou weerspiegelen. Hij maakte daarbij de vergelijking met Venetië en Hamburg”, vertelt Michel Langendijk van het Stadsarchief. Bij het samenstellen van de tentoonstelling over het Weerwater heeft Langendijk de collectie van het stadsarchief doorgespit om zoveel mogelijk documentatie bij elkaar te zoeken over de ontwikkeling van deze centrale plas. 

“In een van de ladenkasten vond ik schetstekeningen van Teun Koolhaas over zijn plannen voor een centrale plas. Het was 1973 en heel de stad was er nog niet, maar dat stadsmeer zag hij al duidelijk voor zich, met hoogbouw aan de ene kant en een snelweg aan de andere kant. Koolhaas schrijft daarbij: ‘Laten we een meer maken dat de rand tussen steen en water, stad en land, raakt.’ 

Namenwedstrijd

Het stadsmeer kwam er, maar deze moest wel een andere naam krijgen dan ‘Centrale Plas’ vond men. Daarom besloot de straatnamencommissie een wedstrijd uit te schrijven, zoals vaker werd gedaan in die tijd. “In de officiële stukken van de commissie uit 1981 is terug te vinden dat ze eigenlijk best wel boos zijn, want de winnaar van de wedstrijd was mevrouw Schaffers, die naam Placenta had bedacht als een verbastering van ‘centrale plas’. Als alternatief stelde zij ook nog de naam ‘Placentra’ voor. Een ander overheidsorgaan kon zich echter niet vinden in deze naam en besloot dat het de nummer twee moest worden: Weerwater. Een naam die natuurlijk verwijst naar de geschiedenis van dit stadsmeer. Eerst was hier water, toen werd het polder en daarna weer water.” 

Boekenbon

Uit de stukken blijkt volgens Langendijk ook dat er nog enige discussie was over het feit dat mevrouw Schaffers als oorspronkelijke winnaar ook een prijs zou moeten krijgen. “Ik heb haar inmiddels persoonlijk ontmoet en begrepen dat zij inderdaad de beloofde boekenbon van 50 gulden heeft gekregen, net als de bedenker van de naam Weerwater. Ik heb teruggevonden dat dat ene W. Duijff Jr. is geweest. Overigens kan mevrouw Schaffers zich ook heel goed vinden in de naam die de plas uiteindelijk heeft gekregen.” 

Dit verhaal en nog vele andere anekdotes, foto’s, schetsen en plattegronden zijn terug te zien in de tentoonstelling Water-Polder-Weerwater. Deze is nog tot en met december geopend op woensdag, donderdag en vrijdag van 13.00 – 17.00 uur en op verzoek. Het Stadsarchief is te vinden aan de Stadhuispromenade 2. Meer informatie: stadsarchief.almere.nl/weerwater