PVV: ‘Stoppen Floriade kost minder dan doorgaan’

Door Robert Mienstra
ALMERE – “De Floriade stopzetten kost 23 miljoen euro. En van dat bedrag is nog het een en ander onderhandelbaar. Omdat blijkt dat van de opbrengsten van de Floriade in 2022 vrijwel niets overblijft, is het zonneklaar dat nu de stekker uit de Floriade moet”, zegt Toon van Dijk van de PVV bij de presentatie van het onderzoeksrapport dat bureau Rebel naar stopzetten van de Floriade deed in opdracht van de PVV. “Het laten doorgaan van de Floriade kost de stad veel en veel meer dan die 23 miljoen.”

De PVV heeft door het bureau Rebel laten onderzoeken wat het kost om de ontwikkeling van de Floriade stop te zetten. “De volggroep Floriade wilde dat ook doen, maar de coalitie hield dat tegen”, zegt Van Dijk. “De PVV besloot om het onderzoek zelf te laten doen. Het onderzoek van Rebel werd begeleid door een commissie waarin de griffie van de gemeente Almere, externe deskundigen en een raadslid van de PVV zaten. De onafhankelijkheid was gegarandeerd.”

Het onderzoeksrapport van Rebel laat zien dat er grote onzekerheden zijn over de door de gemeente te verwachten inkomsten. Hierbij gaat het om opbrengsten van ticketverkoop en toezeggingen van subsidies van diverse overheden en sponsoren. Ook is het onzeker of de bestedingen die bezoekers gaan doen, ook daadwerkelijk in Almere gedaan gaan worden.
Verder zou het kunnen dat de normale zomertoeristen niet meer naar Flevoland komen omdat de overnachtingsmogelijkheden voor hen te duur, of vol zijn. Daar staat tegenover dat Floriadebezoekers eerder zouden kunnen gaan kiezen voor verblijf in Amsterdam.

Volgens het onderzoek van Rebel is het nog onzeker wat de bezoekersaantallen van de Floriade worden. Dat kan hoger, maar ook lager uitvallen dan bij de Floriade in Venlo van 2012. Sinds 1972 vertonen de bezoekersaantallen aan Floriades een dalende lijn. In Venlo kwam 36% van de bezoekers uit het nabijgelegen Duitsland. De vraag is of die nu ook zullen komen. Verder is er een risico dat de innovatieve thema’s van de Floriade oudere bezoekers minder aanspreekt.
Het is anderzijds aannemelijk dat een Floriade in de Randstad meer bezoekers trekt dan een Floriade buiten de Randstad, die zich tijdens de economische crisis afspeelde. Ook zouden met de innovatieve thema’s nieuwe doelgroepen aangeboord kunnen worden en is de ligging van Almere ten opzichte van Amsterdam en Schiphol (en mogelijk Lelystad Airport in de toekomst) gunstig. Dit alles maakt het geraamde aantal van ruim 2 miljoen bezoekers onzeker en dus ook de inkomsten uit tickets.

In de business case 2017 zijn de opbrengsten uit overheidsbijdragen en subsidies geraamd op 36,9 miljoen euro. Het gaat om 14,38 miljoen euro van de gemeente Almere, 10 miljoen euro van de provincie Flevoland, 5 miljoen euro van het Rijk en 2,5 miljoen euro van Europa, Amsterdam of aanvullend van het Rijk. De bijdragen de gemeente Almere zijn zeker, aangezien ze in de begroting zijn opgenomen. De bijdragen van het Rijk en de provincie Flevoland zijn minder zeker en gebaseerd op schriftelijke intentieverklaringen of -overeenkomsten. De bijdrage van de EU of Amsterdam wordt niet door een schriftelijke toezegging ondersteund, meldt Rebel. De provincie Flevoland heeft tot dusver 5,3 miljoen euro toegezegd aan projecten die aan de Floriade ten goede komen, namelijk 2 miljoen euro voor Floriade werkt! en 3,3 miljoen euro voor het initiatief circulaire bruggen. De overige 4,7 miljoen euro is nog niet aan projecten toegewezen, aldus Rebel..

De gemeente verwacht dat er circa 45 miljoen euro bij de Floriade worden besteed, maar het is onzeker in hoeverre het hierbij ook gaat om een effect voor Almere. Rebel denkt dat een groot deel van de bestedingen bij de Floriade zal weglekken uit Almere.

De analyse gaat bij de Floriade uit van in totaal 370.000-410.000 overnachtingen in Flevoland. Dat zijn circa 2.150 overnachtingen per dag. Volgens de meest recente cijfers van het CBS zijn er in Flevoland 2.019 slaapplaatsen in hotels, pensions en jeugdaccommodaties, en 29.161 slaapplaatsen op kampeerterreinen, op huisjesterreinen en groepsaccommodaties.
Bezoekers die anders naar Flevoland waren gekomen, zoals reguliere zomertoeristen, zullen geen plek meer vinden of als gevolg van hogere prijzen een andere bestemming zoeken. Bovendien verwacht Rebel dat veel bezoekers niet in Almere, maar in Amsterdam zullen overnachten.

De kosten voor de projectorganisatie van het evenement) worden geraamd op 32,3 miljoen euro. In de business case 2016 is 25,8 miljoen euro opgenomen als kosten voor de inrichting van het terrein. De specificatie van de raming is opgenomen in een geheime bijlage bij de business case van 2015. Ook Rebel kreeg deze raming niet ter inzage. De uitkoop van het Wokrestaurant en de verplaatsing van de camping en ook de geluidswerende installatie A6 vallen buiten de business case. Rebel wil hier meer transparantie over.

De kosten voor communicatie e.d. voor de Floriade worden geraamd op 15,4 miljoen euro. Rebel vindt dit aan de lage kant. Zij adviseert om een risicopost op te nemen voor hogere kosten voor marketing en communicatie, om drie redenen: in Venlo moest de post verhoogd worden, als het aantal bezoekers achterblijft moet de marketing post omhoog. Bovendien wordt er in de businesscase 2016 uitgegaan van minder vrijkaarten dan in Venlo. Dat betekent meer marketing voor betalende bezoekers.

In het plan van de Floriade zijn geen kosten voor de veiligheid opgenomen. Rebel constateert dat die minimaal die van Venlo 2012 zouden moeten zijn en dat die kosten zeker opgewaardeerd zouden moeten worden naar 2022.

Rebel is twijfelachtig over de opbrengst van vastgoed van de Floriadewijk. De woningen komen weliswaar in een aantrekkelijk gedeelte van Almere te liggen, maar daar staan echter redenen tegenover om aan te nemen dat de kosten voor de grondexploitatie juist relatief duur zullen zijn: zo is er sprake van een opgetild maaiveld, van gebouwde parkeervoorzieningen, van benodigde geluidswerende maatregelen en van kosten door uitkoop en verplaatsing van commerciële objecten zoals de camping en WOK-restaurant Atlantis.

De totale kosten van de Floriade bedragen tenminste 23,72 miljoen euro tot en met eind juni 2018 of 30,48 miljoen euro tot en met eind december 2018. Dat geld is dan al uitgegeven. Het stoppen kent nog een groot risico van 45 miljoen extra door het contract met de AIPH (International Association of Horticultural Producers), de partij die de wereldtuinbouwtentoonstelling aan Almere gunde. Dat risico kan ook 0,5 miljoen euro zijn. De onzekerheid komt omdat het contract met de AIPH is gesloten onder Brits recht. “Ik weet bijna zeker dat het uit gaat komen op die 0,5 miljoen”, zegt Van Dijk. “Uiteindelijk is dat een juridische kwestie, maar de boeteclausule is gewoon een half miljoen.”
Met het stoppen van de Floriade zou de verdere ontwikkeling van het gebied wel een stuk eenvoudiger worden. “De PVV wil in eerste instantie dat het Weerwatergebied ontwikkeld wordt voor de recreatie van de Almeerders. Maar als de Floriade stopt, willen we graag in gesprek over andere mogelijkheden die er wellicht zijn.”