In Almeers onderwijs 92 vacatures

Hebben de scholen na de zomervakantie voldoende leerkrachten?

Door Robert Mienstra

ALMERE – Het onderwijs in Almere staat zwaar onder druk. Op dit moment zijn er 92 vacatures in het Almeerse onderwijs. Een maand voor de zomervakantie zal dat een bijna onmogelijke klus opleveren voor de Almeerse schoolbesturen om er voor te zorgen dat alle klassen in september een leerkracht hebben.

Ook nu al kampt Almere met een lerarentekort. Regelmatig worden klassen verdeeld, staan er vaak onbevoegden voor de klas en worden af en toe klassen naar huis gestuurd omdat er geen leerkracht voorhanden is. In het Speciaal Onderwijs zijn er wachtlijsten voor leerlingen door het lerarentekort.

Kwaliteit
Ook de kwaliteit van de scholen in Almere loopt achteruit. Op dit moment zijn er elf zwakke scholen in Almere waaronder drie Havo-afdelingen in het VO, blijkt uit de rapportage van de onderwijsinspectie. Of het lerarentekort daar de oorzaak van is, is onduidelijk.

Actie?
De gemeente heeft wel aandacht voor het lerarentekort, maar dat daar voor de zomervakantie nog actie op komt, lijkt onwaarschijnlijk. “Het plan van aanpak met ons beleid is zo goed als klaar. Dat komt voor de zomer naar de raad toe. Inhoudelijk kan ik er nog niets over zeggen. Het is niet de bedoeling dat raadsleden dit eerst in de krant lezen”, zei onderwijswethouder Marjan Haak-Griffioen (ChristenUnie) onlangs in deze krant.

Waarschuwing
Ingrid Verheggen, de bestuursvoorzitter van de Almeerse Scholengroep (ASG) die in 2017 afscheid nam waarschuwde in 2016 in deze krant al voor een dreigend lerarentekort. Zij meldde in dat jaar: “Over vier jaar dreigt een groot tekort, ook in Almere. Dat gaan we over een of twee jaar al merken. Dat tekort kan fors oplopen. In 2020 verwachten we tientallen volledige banen tekort te hebben op de basisscholen. Veel mensen werken parttime in het onderwijs, dus dan hebben we het over een tekort van ruim honderd leerkrachten.”

Aandachtstekort
De gemeente kaart op haar website ook al het probleem aan: ‘We lopen de komende jaren tegen problemen aan. Als er niets verandert, dreigt een stevig lerarentekort, ook in Almere. De eerste tekenen hiervan zien we nu al, vooral op de basisscholen. Lesuren staan onder druk en leerlingen krijgen niet altijd de aandacht die ze verdienen.’

 Reacties uit de politiek

Partij voor de Dieren: Leonie Vestering

“Het lerarentekort in het basisonderwijs kun je volgens de Partij voor de Dieren niet los zien van de salarissen, werkdruk en de hoge woningnood. Dat laatste is iets waar we als gemeente iets aan kunnen (moeten!) doen. Docenten werken, waken, vormen, leren, beschermen, regelen, verzorgen en begeleiden. Ze dragen voor een groot deel bij aan het belangrijkste onderdeel van onze toekomst, onze kinderen. Daarbij hoort een eerlijk salaris, minder taken en de mogelijkheid om betaalbaar in Almere te kunnen wonen. Wij willen dat Almere zich sterk maakt voor de kinderen in de stad. Steeds weer nieuwe juffen of meesters voor de klas, naar huis gestuurd worden omdat er geen leerkracht beschikbaar is en de lange wachtlijsten bij speciaal onderwijs is wat de Partij voor de Dieren betreft onacceptabel. De gemeente moet nú ingrijpen.”

VVD: Mieke Boogers

“Ook wij maken ons buitengewoon zorgen over het ontstane lerarentekort en de staat van het Almeerse onderwijs. Ondanks de forse extra investeringen in het verleden zien we namelijk de kwaliteit van het onderwijs weer teruglopen, een trieste constatering. Er is een hackathon georganiseerd, de Almeerse VVD heeft een rondetafelgesprek georganiseerd en binnen de Metropool Regio Amsterdam is er een werkgroep lerarentekort waar ook Almere in participeert.  Waarom duurt het allemaal zo lang en waar blijft het Plan van Aanpak? Natuurlijk voelt de gemeente zich uitermate betrokken en zal zij meedenken in mogelijkheden en oplossingen, maar uiteindelijk ligt een grote verantwoordelijkheid bij de schoolbesturen: zij moeten echt in actie komen.”

PvdA: Leida Hohle

“Binnenkort bespreken we het plan van aanpak voor het lerarentekort in de raad. Ik verwacht dat we hierin plannen voor de lange termijn én de korte termijn terugzien. Want met 92 vacatures is het duidelijk dat we ook op de korte termijn stappen moeten zetten om ervoor te zorgen dat Almeerse kinderen na de zomervakantie een leraar voor hun klas hebben. Dat vraagt om een creatieve aanpak. De PvdA wil dat het beroep zelf en de randvoorwaarden aantrekkelijker worden, zodat mensen vaker kiezen voor het vak leraar en niet net zo hard weer uitstromen naar een andere sector.”

SP: Hans Everhard

“De kwaliteit van het onderwijs in Almere neemt - sinds 2014 - al gestaag af, maar we hebben er niet veel mee gedaan. De waarschuwing, die we als gemeente kregen in 2017, hebben we naast ons neergelegd, met alle gevolgen van dien. De SP is van mening dat de jeugd de toekomst heeft en dat we alles op alles moeten zetten om er voor te zorgen dat onze kinderen goed, gedegen onderwijs kunnen genieten. Om meer leerkrachten aan te kunnen trekken, hebben we grote behoefte aan geschikte, betaalbare woonruimte voor leerkrachten. Zonder geschikte woonruimte, geen geschikte leerkrachten. De SP spreekt de hoop uit dat het College ook inziet dat het achterblijven van het bouwen van betaalbare sociale huurwoningen grote nadelige effecten heeft op het vullen van de vacatures voor o.a. leerkrachten, politieagenten en verpleegkundigen. De SP gaat er vanuit dat het College nu snel concrete maatregelen neemt, om o.a. leerkrachten te kunnen huisvesten in onze stad, om te beginnen met tijdelijke woonruimte. Dit geeft ons wat lucht om de bouw van ‘echte’ woningen te realiseren.”

ChristenUnie: Hans van Dijk

“De ChristenUnie is ook bezorgt over de toename van zwakke scholen in Almere. Wij vragen ons af waarom is het nadat het eerst beter ging toch weer minder geworden. Primair zijn de schoolbesturen en de Raden van Toezicht verantwoordelijk voor de kwaliteit van het onderwijs. Gelukkig heeft ASG alweer een paar scholen naar voldoende gekregen. De gemeente heeft een faciliterende rol en pakt die ook op. Onder andere door voorschools taalonderwijs en waar nodig jeugdhulp op de scholen. Maar als er meer nodig is vanuit de gemeente moeten we daar met elkaar zeker naar kijken. Het lerarentekort is voor ons zeker een zorg. Helaas kunnen wij ook niet dit tekort direct oplossen. Wij moeten met elkaar zorgen dat Almere weer aantrekkelijk wordt om als leraar te willen werken. Daarbij is woonruimte natuurlijk belangrijk. In het najaar komt de urgentieregeling in de raad ter bespreking, de ChristenUnie wil zeker bekijken of het mogelijk is om leraren voorrang te verlenen, als daarmee aantoonbaar het lerarentekort opgelost kan worden. Scholen doen er zelf ook al veel aan zo hebben de gezamenlijke schoolbesturen in Flevowijs subsidie gekregen van het Rijk voor de aanpak van het lerarentekort. Wij zien uit naar de nota van het college mbt het lerarentekort die voor de zomer nog besproken wordt”

GroenLinks: Willy-Anne van der Heijden

“92 Vacatures is zorgelijk. Zeker gezien het feit dat het aantal zwakke scholen toegenomen is. In onze ogen zijn meerdere acties nodig. Zo zijn duidelijke afspraken met de schoolbesturen nodig over wat zij doen om het werken in het  Almeerse onderwijs aantrekkelijk te maken op het gebied van scholing, arbeidsvoorwaarden en kwaliteit van scholen. De gemeente zou  de aanpak van zwakke scholen (en de rest van de kwaliteit) kunnen monitoren, alsook de aanpak van de inzet van besturen: doen zij de juiste dingen om leraren te werven en te behouden? Misschien kan de gemeente een rol spelen bij het faciliteren om onbevoegenden bevoegd te maken, of bij eventuele huisvestingsmogelijkheden voor leraren in Almere.”

PVV: Chris Jansen

“De PVV vindt het onbegrijpelijk dat er al 3 jaar lang niets wordt gedaan aan het steeds groter wordende lerarentekort en de toename in zwakke scholen. We hebben miljoenen geïnvesteerd om zwakke scholen te verbeteren, maar op deze manier is alles nutteloos. Als het college niets doet zullen wij de handschoen wel weer oppakken. Zonder leerkrachten en goed onderwijs hebben onze kinderen minder kansen in het leven en dat is voor ons onacceptabel. Als de wethouder dit niet wil moet ze maar vertrekken.”

Leefbaar Almere: Kees Ahles

In het plan van de wethouder hebben wij weinig vertrouwen. Ze heeft zich niet verdiept. Het is een schande dat de wethouder niet wist dat er wachtlijsten waren. Ieder kind heeft recht op goed onderwijs. Leerkracht zijn, is voor mensen met passie. Laat geen mensen instromen die het doen voor de baangarantie. Slecht voor de kwaliteit, maar haal de spijtoptanten terug in het onderwijs. Er moet lokaal buiten de kaders gedacht worden. Bijvoorbeeld, iedere school lost de gaten vaak zelf op, dat kan beter. Verlicht de administratieve lasten, wees ongehoorzaam en maak ruimte voor muziek-, knutsel- en gymdocenten, dat ontlast.


D66: Sven van der Burg

“Het lerarentekort is geen exclusief Almeers probleem maar geldt voor het hele land. D66 landelijk heeft hard gewerkt voor extra geld om een baan in het onderwijs aantrekkelijker te maken, denk aan de salarisverhoging voor leraren. Met elkaar moeten we ervoor zorgen dat meer mensen kiezen voor het vak leraar. Omdat we dit enorm belangrijk vinden hebben we een jaar geleden in het coalitieakkoord afgesproken dat er een plan van aanpak wordt gemaakt. Doel: genoeg leraren in Almere om goed onderwijs voor onze kinderen te verzorgen. D66 kijkt halsreikend uit naar dat plan. Goed en toegankelijk onderwijs staat voor ons altijd op nummer 1.“ 

 CDA: René Claessens

“Het CDA vindt het zorgelijk dat volgend jaar mogelijk verschillende klassen geen leraar hebben. De schoolbesturen en leerkrachten doen echter hun uiterste best passende oplossingen te realiseren, maar de kwaliteit moet wel geborgd blijven. Daarom is de komende weken veel actie nodig, waarbij ook ouders betrokken kunnen worden. Daarnaast kunnen gastlessen door vrijwillige professionals ervoor zorgen dat minder kinderen wegens gebrek aan leerkrachten naar huis moeten worden gestuurd.”

 Respect!: René Eekuis

“Respect! is van mening dat dit probleem er al erg lang is en de voormalig D66 wethouder slechts tijdelijk het probleem heeft aangepakt. De leraar moet weer voor de klas en niet bezig zijn met allerlei administratieve taken. Men moet meer luisteren naar experts buiten de scholen.”

 AP/OPA: Johan de Leeuw

 Wie naar Den Haag kijkt ziet dat de hele publieke sector slecht functioneert. Dat is in eerste aanzet in Rutte 2 veroorzaakt maar Rutte 3 is niet in staat de noodzakelijke reparaties snel aan te brengen. Een belangrijke pilaar in de publieke sector is het onderwijs.Overigens is het niet uitsluitend een financiële kwestie. Ook de wijze waarop het onderwijs gedwongen wordt te functioneren is hier debet aan. Bijvoorbeeld; Het gaat niet over de klas en de lesgevende maar om het schoolbestuur. Het management drukt veel te zwaar op de werkvloer. Het basis onderwijs is door de modus operandi een vrouwen domein geworden. Er zijn voorbeelden van 15 vrouwelijke leerkrachten en 1 mannelijke. Het gevolg is dat de mannelijke leerkracht de pijp aan Maarten geeft. Overigens zie je door het hele onderwijs een toename van vrouwelijke leerkrachten en studenten. Op termijn wordt ook dat een probleem.

Tot slot, we weten al lang dat leerfabrieken slecht functioneren maar we doen er niets aan. Daar zorgen de schoolbesturen wel voor. Dat is een kaste die zichzelf in stand houdt en feitelijk niet bijdraagt aan het onderwijs zelf. Maar intussen kost die groep heel veel geld wat niet in de klas besteed kan worden. In schoolbesturen vind je regelmatig oude politici. Politici en leidinggeven is omgekeerd evenredig. Politici zijn ,,,,,, politici. We sluiten scholen omdat er weinig leerlingen zijn om financiële redenen maar we doen niets aan de schoolbesturen die intussen geld verbranden. Al met al is lesgeven niet leuk meer en dus haken mensen af en is er onvoldoende aanwas. In mijn ogen moet het systeem terug naar de menselijke maat waar een leerkracht een leerkracht kan zijn en één met zijn klas.