Komt die Almeerse vierdaagse schoolweek er echt in 2024?

ALMERE – Het leidde eind november tot een schok bij ouders en de politiek: in een brief aan ouders schreven Almeerse schoolbesturen dat een vierdaagse schoolweek een van de opties is om het tekort aan leraren in Almere op te vangen. Gaat het er in 2024 echt van komen?

Door Marcel Beijer

“Uit de brief die wij in november naar de ouders gestuurd hebben is de vierdaagse schoolweek als nieuws opgepakt,” zegt voorzitter Susanne Olivier van de Almeerse Scholen Groep (ASG). “Maar we hebben dit in de brief slechts benoemd als een van de mogelijkheden om het lerarentekort het hoofd te bieden. We zoeken veel meer oplossingen.”Olivier benadrukt dat geen enkele Almeerse school overweegt om structureel over te stappen naar een vierdaagse schoolweek. “Almeerse leerlingen gaan gewoon vijf dagen naar school. Incidenteel kan het voorkomen dat er tijdelijk voor vier dagen een leerkracht voor een groep staat. De vijfde dag gebruiken we dan om de kennis van leerlingen te verrijken met vakken als Kunst & Cultuur, Sport of Natuureducatie. Het betreft een uitzondering en gaat bijvoorbeeld om een of twee groepen, en niet om een hele school.”

Noodplan lerarentekort

Wethouder Roelie Bosch liet zich ook tegenover de gemeenteraad in dergelijke bewoordingen uit, waarbij ze ook aangaf dat de gemeente van alles probeert om het lerarentekort het hoofd te bieden. Zo werd in 2020 het Noodplan Lerarentekort opgezet. “Daarbij zetten we in op het vergroten van de instroom, het anders opleiden, het behouden van personeel en het ‘anders organiseren’ van onderwijs, zoals de inzet van professionals uit de beroepspraktijk. Daarnaast voeren we actief een lobby bij het ministerie van OCW om de arbeidsomstandigheden en de functievoorwaarden te kunnen verbeteren.”Volgens Bosch werpt dat Noodplan Lerarentekort ook vruchten af. “De uitstroom in andere steden is over het algemeen groter, maar desondanks is het tekort alsnog toegenomen. We verbreden nu het noodplan naar een Regionale Aanpak Lerarentekort waar de hele Almeerse onderwijskolom bij betrokken is.”

Poort

“Het is in deze tijd niet altijd realiseerbaar om voor elke klas één vaste leerkracht te plaatsen”, bevestigt Olivier. “Het lerarentekort manifesteert zich het meest in Poort, waar de stad het snelst groeit. Soms moeten kinderen helaas een dag thuis blijven, maar dat proberen we het liefst te voorkomen, ook omdat dat lastig is voor de ouders.”
Olivier ziet dat het Noodplan van Almere werkt, maar dat het lerarentekort voorlopig niet op te lossen is. “Daarom is het heel belangrijk dat we het bestaande personeel behouden, zoals de inzet van vakkrachten. Daarmee kan de leerkracht zich primair blijven richten op het lesgeven. Er zijn veel zij-instromers in de scholen, dat loopt succesvol. We bieden passende loopbaanbegeleiding en proberen de werkdruk laag te houden. Een mooie ontwikkeling is dat we werken aan een ruimere stagevergoeding voor studenten en een vergoeding van de studiekosten. Die dingen kunnen het verschil maken.”
Olivier noemt ook de solidariteit tussen de gemeente en alle schoolbesturen in Almere. “Het lerarentekort raakt ons allemaal. Alleen door samenwerken en een stabiele financiering kunnen we er alles aan doen om kinderen en jongeren onderwijs te blijven geven.”

Uitval teruggedrongen

Wethouder Bosch ziet ook de resultaten. “De uitval van leerkrachten is teruggedrongen en soms ligt die zelfs lager dan elders in de onderwijssector. Er liggen ook doorbraken in het verschiet, zoals regionale samenwerking en opleidingen. Dat soort zaken kost tijd maar is hoopgevend. Het lerarentekort is onderdeel van een complex probleem waarin alles van invloed is op elkaar. We erkennen dat het lerarentekort hoog is, en dat het een groot probleem is in de stad. Maar een ding is zeker; dat het tekort nog hoger zou zijn als we al deze dingen niet zouden doen.”

Pioniersrol

Olivier wijst daarbij ook op de rol die Almere landelijk inneemt. “We worden door het ministerie als groeistad meegenomen in het beleid van de vier grote steden in ons land. Want hoewel het lerarentekort in Almere het hoogst is, hebben we te maken met een landelijk probleem. Daarbij moeten we elkaars leerkrachten niet afsnoepen, maar juist de krachten bundelen. Wat dat betreft zou het mooi zijn als Almere de pioniersrol op zich kan nemen, als voorloper van een landelijk ‘Deltaplan Leraren’. De komende maanden gaan we daarover in gesprek met het Rijk.”