‘De Trekvogel is Nederlands cultuurhistorisch erfgoed’

ALMERE – Het Platform Behoud De Trekvogel is een petitie gestart tegen de voorgenomen sloop van het voormalige gebouw van de Rijksdienst IJsselmeerpolders. “De Trekvogel is het eerste en oudste gebouw van Almere. Juridisch en economisch is FlevoLandschap de eigenaar, maar gevoelsmatig en cultuurhistorisch behoort De Trekvogel aan heel Nederland”, stelt Michiel Hegener, initiatiefnemer van het platform. “Als we niet in actie komen, start FlevoLandschap binnenkort met slopen.”

Door Petra Onderwater

Het gebouw werd geopend in 1964 en deed destijds dienst als kantine voor de arbeiders, met werkkamers en overnachtingsmogelijkheden voor het kader van de Rijksdienst IJsselmeerpolders.  Het stond op het eerste droge stuk van Zuidelijk Flevoland, het werkeiland. Sinds begin jaren ‘90 doet het complex dienst als bezoekerscentrum van de Stichting FlevoLandschap. Die wil het gebouw slopen om op dezelfde plek een nieuw bezoekerscentrum te bouwen. Volgens Hegener een grote fout.

Slechte staat van onderhoud

“Ik ben sinds eind jaren zestig vele malen langs het gebouw gereden op mijn route van Gaasterland naar de Randstad. Ik was er in 1975 voor het eerst echt binnen, toen was het een wegrestaurant”, vertelt hij. “Nog altijd stop ik er doorgaans even om de lange rit te onderbreken en om me heen te kijken. Eind december 2021 deed ik dat ook. Toen ik eens om het gebouw liep, schrok ik enorm van de slechte staat van het onderhoud. Daar is gewoon nooit iets aan gedaan.”

Artikel NRC

Hegener, die als journalist werkt voor de NRC, besloot er een artikel over te schrijven. “Het leek erop dat mijn stuk een heroverweging van de sloopplannen teweegbracht. Maar afgelopen maart besloot de gemeente Almere toch om van De Trekvogel geen monument te maken.” Van iedereen die hij sprak kreeg hij te horen dat het een verloren zaak was, maar daar wilde hij zich niet bij neerleggen. “Vandaar dat ik, heel ongebruikelijk voor een journalist, zelf in actie ben gekomen. Ik ben weliswaar geen Almeerder, maar wel Nederlander en dit is Nederlands erfgoed. Wat we in de Flevopolders hebben verricht is heel bijzonder in internationaal perspectief. De herinneringen aan die eerste fase moeten wij, de Nederlanders, goed beschermen.”

Andere oplossingen

Volgens Hegener zijn andere oplossingen mogelijk dan sloop en nieuwbouw. Aan de hand van tekeningen licht hij deze uitgebreid toe op de website die hij maakte voor het Platform Behoud De Trekvogel. Zo laat hij zien hoe het gebouw zijns inziens dusdanig gerestaureerd en heringedeeld kan worden, dat aan alle wensen van FlevoLandschap is voldaan. “Een andere oplossing is dat het FlevoLandschap een andere plek krijgt om een nieuw bezoekerscentrum te bouwen. Op de kaart met kadastergrenzen is duidelijk te zien dat vlak naast de Trekvogel een stuk grond ligt van het Waterschap Zuiderzeeland. Net aan de overkant van de dijk ligt een stuk grond van de provincie Flevoland, grenzend aan een stuk van het Waterschap. Willen zij hier afstand van doen om De Trekvogel te behouden? Ze kunnen wellicht zelfs met gesloten beurs van perceel ruilen. Almere moet dan ook meewerken door een bestemmingsplanwijziging te faciliteren.”

Vervolgens moet worden nagedacht over een nieuwe bestemming van De Trekvogel. “Het zou bijvoorbeeld een bezoekerscentrum over het ontstaan van Zuidelijk Flevoland kunnen worden. Maar om te beginnen moet het pand historisch verantwoord worden gerestaureerd.” 

Petitie

Kijk op www.de-trekvogel.nl voor een uitgebreide toelichting en meer informatie over de historie en huidige situatie van De Trekvogel. De petitie tegen sloop van het eerste en oudste gebouw van Almere kan worden ondertekend via https://www.petities.com