Almere wil eerlijke financiering van het Rijk
PolitiekALMERE – Op initiatief van Almere wordt een beroep gedaan op het Rijk om eerlijkere financiering te krijgen voor steden die hard groeien. Het CDA heeft daar inmiddels kamervragen over gesteld. Almere pleitte in de jaren ’90 al voor zo’n ‘status aparte’ voor bijvoorbeeld onderwijs.
Door Marcel Beijer
Bij de bekostiging voor steden gaat het Rijk altijd uit van het inwonersaantal van twee jaar daarvoor. Dat is nadelig voor snelgroeiende steden die in twee jaar tijd immers veel meer inwoners hebben gekregen. “Dat is één jaar niet zo erg en twee jaar misschien ook niet. Dan gaat het misschien om 4000 inwoners”, zegt wethouder Froukje de Jonge. “Maar die achterstand stapelt zich in tientallen jaren enorm op naar tienduizenden bewoners waarvoor je de bekostiging niet, of later, krijgt.”
Lobby
De Jonge is daarom een lobby gestart om bij het Rijk een eerlijkere financiering te realiseren voor groeisteden. De bekostiging vanuit het Rijk zou dan niet gebaseerd moeten zijn op het inwoneraantal van twee jaar eerder, maar juist twee jaar vooruit moeten lopen op de toekomstige groei. Daarmee kunnen maatschappelijke voorzieningen gelijke tred houden met het sterk groeiende inwonersaantal. De Jonge heeft daartoe contact gezocht met de veertig grootste steden in ons land, maar vooral ook met andere groeisteden (new towns) die met hetzelfde probleem kampen. “Maar Almere is natuurlijk de hoofdstad van groeisteden. Wij hebben er het meest last van.”
Sociale problematiek
De Jonge zei dat na afloop van de Politieke Markt waar de gemeenteraad sprak over het alarmerende rapport over de sociale staat waarin Almere verkeert. Daarin werd duidelijk dat Almere er belabberd voorstaat. Zo is Almere de hoofdstad van huiselijk geweld, groeit één op de tien kinderen op in armoede en staat de stad in de top 5 wat betreft armoede en schuldenproblematiek, vooral in eenoudergezinnen. Ook is er sprake van grote eenzaamheid bij bewoners, hoge schooluitval, hoge jeugdwerkloosheid en (jeugd)criminaliteit.
Verdrietig
Raadslid Aya Selman (PvdA) noemde het niet alleen een ‘alarmerend rapport’, maar vooral een ‘verdrietig rapport’ en wethouder De Jonge kan dat alleen maar beamen. Ze was blij dat de raadsleden de conclusies uit het rapport onderschreven en benadrukte dat de sociale problematiek breder getrokken moet worden dan alleen het sociale domein. Enerzijds moet daarbij de sociale veerkracht in bestaande wijken worden versterkt met voldoende voorzieningen en maatschappelijke kansen, anderzijds moeten bij nieuw te ontwikkelen wijken meteen de randvoorwaarden op orde zijn.
Basis op orde
Ook moet het even afgelopen zijn met kekke pilotprojecten waarvan het effect nog maar moet worden afgewacht. “Eerst moet nu de basis op orde”, zei De Jonge. “En bij elke keuze die we de komende jaren maken in de stad – ook op het gebied van woningbouw, economie en alle andere portefeuilles - moeten voortaan de sociale bril opzetten en moet het welzijn van de bewoners bovenaan komen te staan.” Daar moet dan ruim de tijd voor worden genomen, zo is duidelijk. “Want het duurt nog jaren voordat we als stad sociaal weer op niveau zijn”, benadrukte de wethouder. “Maar dat kan dus niet met de bestaande financiële middelen die we nu hebben.”
Lobby
Daarom is de lobby richting het Rijk zo belangrijk en die is – op initiatief van De Jonge – ook al gestart. Enerzijds door samenwerking te zoeken met andere new towns. Het CDA, de partij van de wethouder, heeft in de Tweede Kamer vragen gesteld aan de inmiddels demissionair minister. De inzet is om groeisteden dus te financieren op basis van het inwoneraantal dat twee jaar vooruit ligt. Zo’n lobby was er overigens ook al in de jaren ’90 toen met name het onderwijsveld in Almere hamerde op een ‘status aparte’ voor de groeistad Almere. Ondanks een protestactie bij het ministerie is zo’n eerlijkere financiering toen niet van de grond gekomen.
